2021 -жылдын 30 -сентябрында Бишкекте милицияны жана бүтүндөй укук коргоо системасын реформалоого арналган тегерек стол болуп өттү. Иш-чара биринчи этапта келечектеги трансформациялар үчүн негиз боло турган реформалардын жарандык көз карашын жана мыйзам долбоорлорун сунуштады. Иш-чараны «Сорос-Кыргызстан» фондунун колдоосу менен «Жарандык союз» уюму уюштурду.
Тегерек столдун спикерлери өткөн реформа аракеттеринин негизги каталарын баса белгилешти. Алардын ичинде, негизги сабак катары саясий эрк, парламенттик көзөмөл жана реформалоо процессиндеги ачыктык керек экенин айтышты.
Жарандык союздун маалыматы боюнча, Өкмөттүн алдындагы мурдагы ачык аянтча — Укук коргоо системасын реформалоо жана өнүктүрүү боюнча кеңеши — ошол жылдардагы реформаларга чоң салым кошкон, анткени ал ар кандай партияларды бириктирген. Бул коллегиялык орган, болуп жаткан өзгөрүүлөрдү координациялоо, мониторинг жана баалоо үчүн жооптуу болгон.
«Тартылган тараптардын кеңири диапазону болгон бул платформанын жардамы менен консенсуска жетүү жана айрым конкреттүү кадамдарды ишке ашырууга мүмкүн болду. Бул практиканы кайра баштоо керек », — дешет адистер.
Талкууга 7 негизги кадам чыгарылды. Алардын тез арада ишке ашырылуусу укук коргоо системасын кайра кура алат:
- Жарандык кызматка өтүү;
- Укук коргоочу өзгөчө иштерге кийлигишпөө принциби;
- Укук коргоо органдарында бирдиктүү кадр кызматы жана конкурстук тандоо жол -жобосу;
- Патрулдук милиция долбоорун кеңейтүү жана Жол кыймылынын коопсуздугу боюнча мамлекеттик инспекциянын баш ийүүсүнөн чыгаруу;
- Эки баскычтуу милиция / полиция түзүү;
- Тышкы баалоону ишке ашыруу;
- Психологиялык колдоо системасын иштеп чыгуу.
«Биз муну “Жети кадам” деп атап койдук, эгерде реформанын сунушталган бул жети багыты мыйзамдын жана практиканын деңгээлинде бир убакта ишке ашса, бул элдин ишенимине ээ болгон укук коргоо органдарынын эффективдүү системасын түзүүгө алып келет деп ишенебиз.», — дешет уюштуруучулар.
Ошондой эле тегерек столдо Жарандык союз тарабынан иштелип чыккан мыйзам долбоорлору — «Укук коргоо органдарынын негиздери жөнүндө» Кыргыз Республикасынын жаңы Мыйзамынын долбоору жана «Укук коргоо органдарында кызмат өтөө жөнүндө» мыйзамына бир катар өзгөртүүлөр сунушталды. Документтерде негизи куралсыздандыруу, конкурстук тандоо жана баалоо системасын өркүндөтүү, Ички иликтөө кызматынын көз карандысыздыгын камсыз кылуу, жарандардын жана укук коргоо органдарынын кызматкерлеринин укуктарын камсыздоо боюнча алгачкы кадамдар камтылган.